Πολύ πρόσφατες και σύγχρονες έρευνες έχουν αποδείξει πώς η άσκηση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή και τη λειτουργικότητα ενός ασθενούς με λεμφοίδημα. Όσον αφορά μάλιστα το λεμφοίδημα στο χέρι, είναι τελικά πολύ εύκολο να υποστηρίξει ο/η ασθενής το οιδηματικό άνω άκρο στην καθημερινότητα του.
Γιατί είναι απαραίτητη η άσκηση στο λεμφοίδημα; Πόσο θεραπευτική είναι η άσκηση σε ασθενείς με λεμφοίδημα;
Η ελαφριά και επαναλαμβανόμενη άσκηση, με πρόγραμμα και τις κατά γράμμα οδηγίες του ιατρού είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη για την υγεία του ασθενούς με λεμφοίδημα. Συγκεκριμένα, η άσκηση δημιουργεί σπασμούς στους μύες της πάσχουσας περιοχής με αποτέλεσμα να προκαλείται και να διευκολύνεται η κυκλοφορία της λέμφου μέσω των λεμφαγγείων.
Έτσι, παράλληλα με την παρακολούθηση από τον φυσικοθεραπευτή που είναι επιβεβλημένη σε μετεγχειρητικό στάδιο, ο/η ασθενής κρίνεται απαραίτητο να ξεκινήσει κάποιο πρόγραμμα ελαφριάς και υποδειγματικής γυμναστικής στο πλαίσιο της ανάρρωσης ώστε να υποβοηθήσει το πρόγραμμα θεραπείας που εφαρμόζεται από τον λεμφοθεραπευτή.
Τι ασκήσεις πρέπει να κάνει ο/η ασθενής με λεμφοίδημα;
Ο/η ασθενής που εμφανίζει λεμφοίδημα πρέπει καταρχάς να αναγνωρίσει το πρόβλημα και να μη θεωρεί το χέρι του σαν ξένο μέλος. Επιβάλλεται να αλλάξει φιλοσοφία ώστε να μπορέσει να μάθει να λειτουργεί κανονικά με το πάσχον μέλος.
Όσον αφορά τους κανόνες ασκήσεων που πρέπει να ακολουθεί, η ασθενής θα πρέπει να προσπαθεί να τοποθετεί το χέρι στο ύψος των ώμων, δηλαδή να τοποθετεί το χέρι σε ένα μαξιλάρι ή πάνω στο τραπέζι. Ακόμη, θα πρέπει να θυμάται πως δεν αφήνουμε κρεμασμένο το χέρι χωρίς κίνηση αλλά ανοιγοκλείνουμε συνεχώς την γροθιά μας.
Μια άλλη εναλλακτική είναι να στέκεται ο/η ασθενής μπροστά στον τοίχο, να στηρίζει το κορμί του με τα χέρια στο ύψος των ωμών και να προσπαθεί να ανέβει τον τοίχο με τα δάχτυλα.
Παράλληλα, οι ασκήσεις με μια μικρή μπάλα που να ταιριάζει καλά στην παλάμη είναι αποδοτικές σε πρωταρχικό στάδιο. Θα πρέπει ωστόσο να ελέγχεται η μπάλα ώστε να μην είναι ούτε σκληρή, ούτε μαλακή, αλλά να πιέζεται χωρίς υπερβολική δύναμη πολλές φορές ημερησίως.
Ποια γυμναστική προτείνεται για ασθενής με λεμφοίδημα;
Εκτός από τις βασικές ασκήσεις που ο/η ασθενής με λεμφοίδημα πρέπει να κάνει στο σπίτι, πολύ καλό θα ήταν σε δεύτερο στάδιο να ξεκινήσει κάποιο είδος γυμναστικής. Η συστηματική γυμναστική συμβάλλει στην απώλεια ή τη διατήρηση του βάρους, πράγμα ιδιαίτερα σημαντικό αφού το υπερβολικό σωματικό βάρος επιβραδύνει τη λεμφική ροή, με αποτέλεσμα να επιδεινώνεται το λεμφοίδημα.
Τα είδη γυμναστικής που ενδείκνυνται για ασθενείς με λεμφοίδημα είναι φυσικά ήπιων τόνων, χωρίς υπερβολική ένταση. Μερικά από αυτά είναι οποιασδήποτε μορφής χαλαρή αερόβια άσκηση που μπορεί να γίνεται μαζί με το ελαστικό ένδυμα, όπως το κολύμπι, το aqua aerobic, το περπάτημα και το ποδήλατο, ενώ η yoga που προσφέρει και ψυχική ευεξία είναι επίσης ωφέλιμη.
Για οποιαδήποτε άσκηση, φυσικά, είναι απαραίτητη η ενημέρωση του θεράποντα φυσιοθεραπευτή ο οποίος γνωρίζει την κάθε περίπτωση και μπορεί να συμβουλεύσει σωστά τον εκάστοτε ασθενή, ανάλογα με το ιατρικό ιστορικό, τον χρόνο και την πορεία ανάρρωσης, τη λειτουργικότητα του μέλους κ.α.